آخرین مطالب
امکانات وب
نام گل نیلوفر در زبان سانکسریت پادما(padma) و در انگلیسی لوتوس(lotus) است.
گل نیلوفر یکی از شاخص ترین نمادهای گیاهی و باستانی است. ایرانیان گل نیلوفر را نماد خورشید، کمال، زیبایی و باروری می دانند. از آنجا که این گل با آب در ارتباط است نماد آناهیتا ایزد بانوی آب های روان است، که با آیین مهر پیوند نزدیک دارد.
در نگاره های تخت جمشید تا طاق بستان دیده شده و نماد صلح و شادی است.
گل نیلوفر از نظر باورهای مردمی با خورشید و میترا در پیوند بوده است که در زمان شکوفایی سالانه گل نیلوفر و زمان شکوفایی روزانه آن با خورشید هماهنگ است و هر روز با طلوع خورشید شکوفا می شود و آغاز تابستان که از ۶ تیر ماه بوده آغاز سال نو بحساب می آمده است که در آن روز جشن نیلوفر برگزار می شده است.
در هنگام برگزاری جشن نیلوفر، آداب و رسوم خاصی برگزار می شده است. این روز شست و شو و تبرک و تقدیس آب معمول بوده و به احتمال مقدمه ی جشن تیرگان بوده باشد.
گل نیلوفر در اعتقادات ادیانی چون زرتشت و مهرپرستی رخنه کرده است و نماینده انسان به کمال رسیده می باشد. در دین زرتشت، این گل سمبل اهورامزداست.
گل نیلوفر از نظر هنری و تقدس در معماری هخامنشیان نقش و جایگاه مهمی داشته است. این گل در حجاری ها و معماری های ایران باستان هم خود را نمایان کرده است. در حجاری های تاق بستان کرمانشاه هم گل نیلوفر مربوط به زمان ساسانیان دیده می شود. استفاده ی نمادین از نیلوفر آبی در نقش برجسته های تخت جمشید و در نیلوفرهای واژگون و سرستون ها نشان از اهمیت آئینی و مقدس این گل در عصر هخامنشی دارد.
درتاق بستان کرمانشاه با چشمه و برم کوچک زیبایی که جلو آن است و همیشه در کنار یادمان های مهری دیده می شود، پیکر مهر با پرتو خورشید دور سرا و بر سنگ تراشیده شد که روی گل نیلوفر ایستاده است.
در نقوشی چند از مهرابه ها، زایش و بیرون آمدن مهر از درون گل نیلوفر نشان داده شده است.
منابع:
بلخاری قهی، حسن، ( ۱۳۸۴ )، اسرارمکنون یک گل، چاپ اول، تهران، حسن افرا
بیرونی، ابوریحان، ( ۱۳۶۳ )، آثارالباقیه، ترجمه اکبر داناسرشت، چاپ سیم، تهران، امیرکبیر
شاهیجانی، محمد، ( ۱۳۸۶ )، هخامنشی تمدن و هنر، چاپ اول، شیراز، تخت جمشید
رضی، هاشم، ( ۱۳۷۱ )، آئین مهر، چاپ اول، تهران، بهجت
، ( ۱۳۵۸ )، گاه شماری و جشن های ایران باستان، چاپ اول، تهران، فروهر
کوپر، جی.سی، ( ۱۳۸۶)، فرهنگ مصور نمادهای سنتی، ترجمه ملیحه کرباسیان، چاپ دوم، تهران، فرهنگ نشر نو
گلابچی، محمود و زینالی فرید، آیدا، ( ۱۳۹۱ )، معماری آرکی تایپی، چاپ اول، تهران، دانشگاه تهران
گیرشمن، رمان، ( ۱۳۷۰ )، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، ترجمه بهرام فره وشی، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی
، ( ۱۳۷۱ )، هنر ایران در دوران ماد و هخامنشی، ترجمه عیسی بهنام، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی
هال، جیمز، ( ۱۳۸۹ )، فرهنگ نگاره ای نماد در هنر شرق و غرب، ترجمه رقیه بهزادی، چاپ چهارم، تهران، فرهنگ معاصر
ما را در سایت معجزه عودها دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : kaenattt بازدید : 39